Idealleştirmek
Değerini düşürmek
Yok etmek
İşte böyle bir döngü…
Son zamanlarda herkes birbirine, bir başkasına narsist demeye başladı. Bu bir iki davranıştan yola çıkarak kolayca söylenebilecek, karşımızdaki kişiyi hızlıca etiketleyebileceğimiz bir kavram değildir, bir kişilik bozukluğudur. O yüzden tam anlaşılması için Mimenta olarak size bu kişilik bozukluğunu bir hikayenin içinde betimlemeye çalıştık.
Narsistler; ya yok sayıldıkları ya da aşırı derecede korundukları ailelerden gelirler.
Narsistler, bir ortamda en ilgi çeken kişi olmayı arzularlar ve bunu büyük ölçüde başarırlar. Görünüşlerine çok zaman harcayarak ortamda pahalı ve dikkat çekici kıyafetleri giyinmiş olan, en güzel mücevherleri takan, en ilginç konuları konuşan, herkesin durup dinlediği kişilerdir.
İlk görüşmelerde onlardan o kadar çok etkilenirsiniz ki sürekli onlar hakkında konuşmak istersiniz.
Onu çok ilgi çekici bulduğunuz, onun da çok ilgi çekici ve anlayışlı olduğu balayı süreci ilk 4-5 ay ya da ilk 6-7 görüşmedir.
Kurbanlarını başarılı, dürüst, empatik, affedici ve iyi insanlardan seçerler.
Eski ilişkilerinden bahsederken karşılarındaki kişilerin ne kadar kötü, kendilerinin ne kadar şahane olduklarını anlatırlar.
Çevrelerinde gerçekten dost diyebilecekleri kişiler yoktur.
Asla özür dilemezler. Özür dilenmesi gereken davranışlar sergilediklerinde bundan suçluluk hissetmemeleri ve karşısındaki kişi ile empati seviyelerinin düşük olması, özür dilememelerinden bazılarıdır.
İç sesiniz bir şeylerin yanlış gittiğini söyler ama karşınızda şahane biri vardır.
Normal ilişkiler gibi aşamalı bir yakınlaşma yaşamak yerine bir anda aşırı önemsendiğinizi hissettiğiniz bir ilişkinin içinde bulursunuz kendinizi. Hatta bazı kaynaklar, ‘sevgi bombardımanı’ yani lovebombing denilen bu yoğun ilgi ve hayranlık gösterisinin narsistlerin gizli silahı olduğunu söylüyor.
Sonra sevgi testleri tek tek başlar. Siz testi geçtikçe her seferinde daha zoruna maruz kalırsınız. Her test, bir öncekinden daha zordur.
Aslında narsistler ne kadar özgüvenli görünseler de en temelde özgüvensizdirler ve kimsenin onları sevmediğini düşünürler. O sebeple siz kendinizi sürekli sevginizi ispat etmek zorunda olduğunuz sınavların içinde bulursunuz. Ne yaparsanız yapın onların beklentilerini karşılayamıyorsunuz hissine kapılırsınız çoğu zaman. Kendinizi sürekli ona onu sevdiğinizi ispat etmeye çalışırken bulursunuz.
Sonra yavaş yavaş her şey yokuş aşağıya gitmeye başlar. Her geçen gün size daha az önem verir, sizi aşağılamaya ve önemsizleştirmeye başlarlar. Bunu yapmalarının sebebi, sizin özsaygınızı ve kendinize verdiğiniz değeri yok etmektir. Böylece sizi, sınırlarınızı ihlal ettiklerinde onlara ses çıkaramayacak duruma getirmeyi amaçlarlar. Ayrıca, en büyük korkuları onları terk etmeniz olduğu için kendinize verdiğiniz değeri yok ederek onları terk edecek özgüven ve cesaretinizin olmamasına çabalarlar. Bunların sonucunda size tek seçenek onunla devam etmekmiş gibi gelmeye başlar.
Zaman içinde sizi, çevrenizde size destek olabilecek aile, kardeş ve arkadaş gibi kişilerden uzaklaştırırlar. Hayatınızın merkezinde kendilerinin olmasını isterler.
Bir şeylerin ters gittiğini anlamaya başlarsınız. Artık özgüveniniz düşmüş, kendinizden şüphe eder hale gelmişsinizdir.
Siz artık tüm olan biteni anladığınızda ve kurtulmak istediğinizde ise aklınızda sürekli ondan daha iyi bir seçenek olmadığı düşüncesi dolaşır. Bir taraftan kurtulmak isterken bir taraftan da onunla yaşadığınız güzel şeyleri bir daha kimse ile yaşayamayacak olma inancının telaşına kapılırsınız.
Narsistler; sizi artık manipüle edemediklerini ve üzerinizdeki kontrolü kaybetmeye başladıklarını hissettiklerinde, artık onların onaylarına ihtiyaç duymadığınızı fark ettiklerinde, uyguladıkları yöntemlerin sizin üzerinizde işlemediğini anladıklarında, onların asıl yüzlerini ve akıllarından geçenleri bildiğiniz gerçeği ile karşılaştıklarında size daha kötü davranıp sizden nefret etmeye başlarlar. Artık kendilerine yeni mağdurlar arama zamanları gelmiştir.
Narsisizm yaşlandıkça daha kötü bir hal alır. Hikayenin sonunda bu kişilerin artık kimseleri kalmamıştır.
Umarız ki sizin böyle bir ilişkiniz varsa ondan kurtulmuş ve yeni hayatınızın keyfini sürerken bu hikayeyi sadece bir masal gibi okuyor olursunuz.
Kaynaklar:
Brenner, G. H. (2020). How parents may turn their kids into narcissists. Psychology Today.
Vegges-White, S. (2018). Love bombing: A narcissist’s secret weapon. Psychology Today.
Gaba, S. (2021). Why strong women and narcissist attract each other. Psychology Today.
Lake, C. R. (2022). Devalue and discard phase of narcissist. https://christinereganlake.com/devalue-and-discard-phase-of-narcissist/
Leunissen, J. M. vd. (2017). Why narcissists are unwilling to apologize: The role of empathy and guilt. European Journal of Personality.
Vazire, S. vd. (2008). Portrait of a narcissist: Manifestations of narcissism in physical appearance. Journal of Research in Personality.
Whitbourne, S. K. (2015). Why narcissists need you to doubt yourself. Psychology Today.
