Yaşamın boyunca iniş çıkışlar yaşayabilirsin. Bazen çok iyi hissedersin, hiçbir sorunun yok ve hatta hiçbir zaman da olmamış gibi. Fakat kimi zaman böyle olmayabilir; kendini çok fazla şeyi aynı anda düşünürken bulabilirsin, belki de o düşüncelerin ve hissettiklerin arasında sıkışıp kalmış hissedebilirsin. Aked ve arkadaşlarının (2008) bu gibi zamanlarda ruh sağlığını korumaya ve daha iyi hissetmeye yardımcı olması amacıyla araştırıp geliştirdiği ve “İyi Hissetmek İçin 5 Yol” adını verdiği rehberden yola çıkarak ve ilgili kısımları diğer bilimsel kanıtlarla destekleyerek senin için derlediğimiz önerileri şimdi paylaşıyoruz.
1. Bağlantı Kur
- Çevrendeki insanlarla, ailenle, arkadaşlarınla bağ kur. İş yerinde, okulda, oturduğun mahallede ya da vakit geçirdiğin yerlerdeki insanlarla iletişime geç. İnsanlarla ilişki kurmak, kendini daha iyi hissetmene, gününe değer katmana ve zamanını daha keyifli geçirmene yardımcı olacaktır.
Yapılan bir araştırma, algılanan sosyal desteğin kişinin ruh sağlığı üzerinde anlamlı ve doğrudan etkilerinin olduğunu göstermiştir. Bu bulgulara göre, sosyal destek arttıkça, kişinin sağlık alanındaki yaşam kalitesinde de artış gözlemleniyor ve bu artış hem fiziksel hem de zihinsel alanlarda gözlemleniyor (Bekele vd., 2013). Çevrendeki insanlarla etkileşim kurup onlardan sosyal destek alabilirsin. Kanada’daki 11-15 yaş arasındaki gençlerle yapılan bir araştırmaya göre, aileyle birlikte akşam yemeği yemenin sıklığıyla yaşam doyumu ve duygusal olarak iyi hissetme arasında doğru orantılı bir ilişki vardır; bu da demek oluyor ki aileyle beraber yenen akşam yemeklerinin sıklığı arttıkça iyi hissetme ve yaşam doyumunda da artış gözlemleniyor (Elgar vd., 2013). Yani sadece akşam yemeklerini odanda tek başına yemektense birileriyle beraber yemeye başlamak gibi küçük bir değişiklik, kendini iyi hissetmene katkı sağlayabilir.
2. Harekete Geç
- Aktif ol. Egzersiz yap, yürü ya da koş, bisiklet sür, yüz, ip atla, oyun oyna… Sana uygun olduğunu düşündüğün ve yapmaktan zevk aldığın bir etkinlik keşfet. Fiziksel olarak aktif olmak ve eğlenmek, iyi hissetmeni sağlayacaktır.
Bilimsel araştırmalar fiziksel etkinliklerin hem beden hem de ruh sağlığı açısında birçok faydası olduğunu gösterir. Tyson ve diğerlerinin (2010) araştırmasına göre az, orta ve çok egzersiz yapan üç gruba ayrılmış katılımcıların ruh sağlıkları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gözlemlenmiştir; daha çok egzersiz yapanlar diğer gruplara kıyasla daha iyi hissettiklerini belirtmiştir. Elbette aktif olmak yalnızca egzersiz yapmak anlamına da gelmiyor, eğer egzersiz yaparken eğlenmiyorsan senin için uygun olduğunu ve hoşlandığını düşündüğün başka herhangi bir etkinlik keşfedebilirsin; sevdiğin etkinliği yaparak aktif olman iyi hissetmene katkıda bulunur.
3. Farkında Ol
- Kendi hislerinin ve çevrendeki dünyanın farkında ol. Birkaç saniyeliğine dur ve etrafında hareket edip değişen şeylere dikkat et. Merak et. Akan suyun sesini duy, rüzgârı hisset, yaprakların renklerini gör. Anın tadını çıkar ve etrafındaki güzellikleri keşfet. Bu deneyim, içinde olduğun ortamda sana keyif veren unsurları fark edip takdir etmene yardımcı olacaktır.
Birçok araştırma merak etmenin ve farkındalığın iyi hissetmeye yardımcı olduğunu gösterir. Gallagher ve Lopez’in (2007) çalışmasının sonuçlarına göre merakın içinde barındırdığı keşfetme etmeni ile iyi hissetme arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Başka bir deyişle, merak edip keşfederek çevrendeki şeylerin ya da belki kendi hislerinin farkına vararak daha iyi hissedebilirsin. Mimenta’nın Bana Özel kısmından, her gün neye ihtiyacın olduğunu ve o an nasıl hissettiğini belirleyerek farkına varabilir, merakın doğrultusunda yeni bilgiler öğrenebilirsin.
4. Öğrenmeye Devam Et
- Yeni bir şey dene. Bilmediğin bir bilgiyi ya da yapmayı bilmediğin bir şeyi yapmayı öğren. Bir enstrüman çalmayı, en sevdiğin yemeği kendin pişirmeyi deneyebilir veya farklı bir alanda yeni bir bilgi öğrenebilirsin.
Zorunda olmadan, kendi merakı ve ilgisi ile yeni bir şeyler öğrenmek, kişinin daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre öğrenmenin iyi hissetme ile doğru orantılı bir ilişkisi vardır; yeni şeyler öğrenmek ve daha iyi hissetmek anlamlı ölçüde birbiriyle alakalıdır (Jenkins & Mostafa, 2015). Buna ek olarak Jenkins (2011)’in erişkinlerle yaptığı bir başka araştırmada da müzik, resim, akşam kursları gibi öğrenme etkinliklerine katılmanın, öznel iyi oluşla anlamlı derecede doğru orantılı bir ilişkiye sahip olduğu görülmüştür. Katılmak istediğin o kursa yazıl. Yaşamının her evresinde çeşitli alanlarda yeni bilgi öğrenmeye devam ederek daha iyi hissetmene katkıda bulunabilirsin. Mimenta’nın Bana Özel kısmından Günün Yeni Bilgisi’ne girerek daha önceden duymadığın ilginç, seni hem eğlendiren hem zenginleştiren bilgiler öğrenebilirsin. Yeni bir şeyler öğrenmek hem eğlenmeni hem de kendine daha çok güvenmeni sağlayacaktır.
5. Katkı Sağla
- Karşılık beklemeden başkası için güzel bir şey yap. İnsanlara gülümse. Teşekkür et. Gönüllü ol. Kâr amacı gütmeyen bir kuruluşa, yardımcı olmak isteyeceğin bir topluluğa üye ol. Böyle grupların bir üyesi olarak mutluluğunun, aidiyet ve paylaşımlar üzerinden arttığını görerek kendini daha iyi hissedebilirsin.
Paylaşmak ve karşılık beklemeden başka birine yardım etmek yalnızca karşındaki kişi için değil, senin için de oldukça faydalıdır. Birkaç farklı kuruluşta gönüllü olan kişilerle yapılan nitel araştırmanın sonuçlarına göre gönüllülüğün iyi hissetme ile doğru orantılı olduğu saptanmıştır (Black & Living, 2004). Yapılan röportajlar sonucunda, katılımcıların gönüllü olmalarını “ödüllendirici, ilham verici, eğlenceli, tatmin edici” gibi olumlu hislerle deneyimlediklerini belirttiği bulunmuş ve bu durumun da kişinin ruh halinin iyileşmesine fırsat sağlayarak duygusal anlamda iyi hissetmeye yardımcı olabileceği düşünülmüştür (Black & Living, 2004).
Uzun lafın kısası, belki bazen kendini daha iyi hissetmek için bir şeyler yapmak isteyebilirsin, birkaç küçük değişiklik yaparak kendi kendine iyi gelmen mümkün. Kendini daha iyi hissetmene yardımcı olabilmek için Mimenta her zaman seninle!
Kaynakça
Aked, J., Marks, N., Cordon, C., & Thompson, S. (2008). Five ways to wellbeing.
New Economics Foundation. Retrieved March 23, 2021, from
http://b.3cdn.net/nefoundation/8984c5089d5c2285ee_t4m6bhqq5.pdf
Bekele, T., Rourke, S. B., Tucker, R., Greene, S., Sobota, M., Koornstra, J., Monette, L.,
Rueda, S., Bacon, J., Watson, J., Hwang, S. W., Dunn, J., Guenter, D., & Positive
Spaces Healthy Places Team. (2013). Direct and indirect effects of perceived social
support on health-related quality of life in persons living with HIV/AIDS. AIDS Care,
25(3), 337-346. doi: 10.1080/09540121.2012.701716
Black, W., & Living, R. (2004). Volunteerism as an occupation and its relationship to health
and wellbeing. British Journal of Occupational Therapy, 67(12), 526-532. doi:
10.1177/030802260406701202
Elgar, F. J., Craig, W., & Trites, S. J. (2013). Family dinners, communication, and mental
health in Canadian adolescents. Journal of Adolescent Health, 52(4), 433-438. doi:
10.1016/j.jadohealth.2012.07.012
Gallagher, M. W., & Lopez, S. J. (2007). Curiosity and well-being. The Journal of Positive
Psychology, 2(4), 236-248. doi: 10.1080/17439760701552345
Jenkins, A. (2011). Participation in learning and wellbeing among older adults. International
Journal of Lifelong Education, 30(3), 403-420. doi: 10.1080/02601370.2011.570876
Jenkins, A., & Mostafa, T. (2015). The effects of learning on wellbeing for older adults in
England. Ageing and Society, 35(10), 2053-2070. doi: 10.1017/S0144686X14000762
Tyson, P., Wilson, K., Crone, D., Brailsford, R., & Laws, K. (2010). Physical activity and
mental health in a student population. Journal of Mental Health, 19(6), 492-499. doi:
10.3109/09638230902968308
